B.1. Art. 58 § 1 i 3 Kodeksu cywilnego w związku z art. 69 ust. 1 i ust. 2 pkt 5 ustawy Prawo bankowe – w kontekście skonstruowania klauzul waloryzacyjnych w sposób skutkujący naliczaniem odsetek nie od kredytu, ale od salda zadłużenia.
/dotyczy wszystkich umów o kredyt indeksowany (waloryzowany) do CHF /
Art. 69 ust. 1 Prawa bankowego stanowi, że „Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.” Z kolei zgodnie z art. 69 ust. 2 pkt 5 Prawa bankowego umowa kredytu winna m. in. określać wysokość oprocentowania kredytu.
Z przepisów tych jednoznacznie wynika, że przedmiotem oprocentowania winien być kredyt, czyli udostępniona kredytobiorcy określona kwota środków pieniężnych.
Zastosowane w umowach klauzule waloryzacyjne uzależniające wysokość raty kredytowej od kursu CHF zostały sformułowane w sposób naruszający powyższe przepisy. Z klauzul tych wynika, że raty będą wyliczane nie od kwoty kredytu, ale od salda zadłużenia wyrażanego w CHF. Zważywszy, że raty składają się m. in. z części odsetkowej w praktyce kredytobiorca spłaca odsetki wyliczane nie od kwoty udzielonego kredytu, ale od salda zadłużenia wyrażanego w CHF.
Przykładowo, jeżeli bank wypłacił nam kredyt w kwocie 300 000 zł, odsetki winne być naliczane od owych 300 000 zł. Tymczasem bank przeliczył nam w momencie wypłaty kredytu owe 300 000 zł na, załóżmy 150 000 CHF i wylicza odsetki od tej sumy. W praktyce, zważywszy na wzrost kursu CHF aktualnie płacimy odsetki od kwoty PLN znacznie wyższej niż wypłacona kwota kredytu.
Zważywszy na sprzeczność ustanowionego w klauzulach waloryzacyjnych sposobu naliczania odsetek z bezwzględnie obowiązującymi przepisami prawa (art. 69 ust. 1 i ust. 2 pkt 5 ustawy Prawo bankowe), klauzule takie winny zostać uznane przez sąd za nieważne. Wynika to z art. 58§1 i §3 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tymi przepisami czynność prawna albo część czynności prawnej (np. umowy), która jest sprzeczna z ustawą (bezwzględnie obowiązującymi przepisami prawa) jest nieważna.
Koniec z CHF 