B.3. Art. 385(1) Kodeksu cywilnego – w kontekście zastrzeżenia przez bank w umowie kredytowej prawa do dowolnego decydowania o wysokości kursu CHF, a przez to o wysokości rat kredytowych i zadłużenia kredytowego.
(Przed przeczytaniem poniższego warto zapoznać się z wpisem wyjaśniającym istotę klauzul niedozwolonych, opublikowanym tutaj: https://konieczchf.pl/2015/07/31/o-klauzulach-niedozwolonych-slow-kilka/)
Postanowienia umów kształtujące mechanizm waloryzacji ustanowiły, że zarówno kurs kupna CHF stosowany przy przeliczaniu wypłaconej kwoty kredytu na sumę CHF, jak i kurs sprzedaży CHF, stosowany przy przeliczaniu wyrażanych w CHF rat kredytowych będą ustalane przez bank w publikowanych tabelach kursów wymiany walut. Zważywszy jednocześnie, że umowy nie przewidziały według jakich określonych kryteriów kursy te miałyby być ustalane, w istocie bank mógł takie kursy ustalić w sposób całkowicie dowolny, niezależny od realiów rynkowych, kursów NBP itp. Zważywszy zaś, że to kursy CHF kształtują wysokość rat kredytowych i zadłużenia kredytowego, prawo banku do dowolnego kształtowania kursów CHF oznacza w praktyce prawo banku do dowolnego kształtowania wysokości rat i zadłużenia kredytowego.
Fakt, że klauzule waloryzacyjne uprawniły bank do dowolnego kształtowania wysokości rat i zadłużenia kredytowego stanowi podstawę do uznania tych klauzul za postanowienia niedozwolone w rozumieniu art. 385(1)§1 kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem poprzez niedozwolone postanowienia umowne pojmuje się takie postanowienia, które kształtują prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami i rażąco naruszają jego interesy. Postanowienia uzależniające zadłużenie kredytobiorcy wyłącznie od dowolnej woli banku należy uznać za rażąco sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco naruszające jego interesy.
Niedozwolony charakter klauzul waloryzacyjnych z powyższych względów został już wielokrotnie potwierdzony w orzecznictwie sądowym. Tego typu zapisy zostały zaś wpisane do rejestru klauzul niedozwolonych, prowadzonego przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Zgodnie z art. 385(1)§1 kodeksu cywilnego postanowienia uznane za niedozwolone nie wiążą konsumenta, i to już od momentu zawarcia Umowy.
Więcej w:
https://konieczchf.pl/2015/07/31/uzaleznienie-wysokosci-kredytu-od-kursu-chf-oparte-jest-niedozwolonych-postanowieniach-umownych/
https://konieczchf.pl/2015/07/31/niedozwolony-charakter-uzaleznienia-kredytow-od-kursu-chf-zostal-juz-wielokrotnie-potwierdzony-orzeczeniami-sadowymi/